De stadsregio Keulen verwacht in de komende 20 jaar een sterke bevolkingstoename. Met name de binnenstad van Keulen oefent op vele, vooral jonge mensen een sterke aantrekkingskracht uit. Tegelijkertijd is de wijdverbreide trend van suburbanisatie uit de jaren negentig bijna tot stilstand gekomen. De attractiviteit van Keulen ligt met name in haar stedelijke kwaliteiten. Vele wijken en buurten, de zogenaamde `Veedel`, kenmerken zich door een hoge dichtheid en gevarieerd aanbod aan dagelijkse voorzieningen. De goede bereikbaarheid en vervlechting van de Veedel met de rest van het stedelijk systeem zorgt er bovendien voor dat de inwoners een breed spectrum aan woon-, werk en vrijetijdsmogelijkheden ter beschikking staat.
De sterke bevolkingstoename leidt tot grote krapte op de Keulse woningmarkt en een verkeersinfarct. Het kerngebied van Keulen zal de geprognosticeerde bevolkingsgroei niet alleen kunnen opvangen. De verstedelijkingsdruk op het ommeland neemt toe en de gemeenten in het invloedsgebied van Keulen zijn daarom gedwongen hun ontwikkeling vanuit een regionaal perspectief te bezien. De uitdaging is om de stedelijke kwaliteiten van de kernstad Keulen en haar Veedel (breed voorzieningenaanbod, bereikbaarheid, etc.) naar de stadsregio te exporteren en met de daar aanwezige kwaliteiten te verbinden. De opgave is om daarbij een aanbod aan woon- en werklocaties voor verschillende doelgroepen te ontwikkelen. Het is daarom cruciaal dat de nieuwe woon-werkgebieden over de hele regio worden verspreid. Dit biedt de bevolking de mogelijkheid een woonplaats naar eigen voorkeur te kiezen uit een veelheid van alternatieven wat betreft de woonkwaliteiten en de reistijd tot de werkplek.
Strategie
Om de geprognotiseerde groei aan de rechter Rijnzijde van Keulen op te vangen, is op regionale schaal een integrale strategie voor verkeersinfrastructuur, groene ruimte en verstedelijking noodzakelijk. Een ruimtelijk raamwerk moet de regionale kwaliteiten borgen en versterken.
Verstedelijkingsgebieden
De gemeenten aan de rechter Rijnzijde beschikken over weinig ruimte voor uitbreidingslocaties. Tegelijkertijd is de noodzakelijkheid om ruimte sparend te bouwen ondertussen onbestreden gezien de ecologische, sociale, stedenbouwkundige en economische rampzalige gevolgen van het aanhoudende bouwen in het buitengebied. De focus moet daarom gericht zijn op het bouwen in bestaand gebied door middel van een hoogwaardige verdichting. Naast het recyclen van braakliggende terreinen als voormalige spoorwegemplacementen, bieden de volgende type gebieden kansen voor verdichting:
■ De transformatie van bedrijfsterreinen in gemengde woon- en werkgebieden
■ Naoorlogse woonwijken
■ Stadsranden met een hoogwaardige ov-aansluiting
De verdichting moet niet alleen betrekking hebben op de bebouwing maar ook op de ontwikkeling van hoog kwalitatief groen en het mobiliteitsaanbod. Daarom stellen wij voor het principe van driedubbele verdichting toe te passen. Daarbij gaat het om het gelijktijdig:
■ verhogen van de bebouwingsdichtheid en het meervoudig gebruik;
■ verhogen van het groen volume;
■ verhogen van het mobiliteitsaanbod.
Mobiliteitsinfrastructuur
De bestaande mobiliteits- en verkeersinfrastructuur heeft vandaag reeds haar grenzen bereikt en kan een verdere groei niet opnemen. Zowel een betere vervlechting als ontkoppeling van verkeerstromen kan een uitweg bieden. Daarbij staan de volgende maatregelen centraal:
■ Mobiliteitshubs: stimuleren van multimodaliteit door het koppelen en bundelen van vervoerssystemen;
■ Uitbouw van het netwerk van fietssnelwegen
■ Ontkoppeling van transit- en forensenverkeer
Natuur en vrijetijdsgebieden
De uitbreiding van het verstedelijkingsgebied en het infrastructuursysteem aan de rechter Rijnzijde, moet gepaard gaan met een versterking van het openbare groensysteem. Centrale opgave is om de bestaande natuur- en vrijetijdsgebieden te beschermen en deels tot alleskunner te transformeren: gebieden die gelijktijdig een functie vervullen voor vrijetijdsactiviteiten, als koude en frisse lucht voorziening, natuur- en landschapsbescherming, etc.
