Freek van Riet: ‘Stedenbouw in symbiose met de natuur’

© Joost van Manen

Als directeur van MUST wil Freek van Riet onze leefomgeving onlosmakelijk verbinden met natuur en klimaat. ‘Ik ben ervan overtuigd dat alles wat we doen in symbiose moet zijn met natuur.’

Waarom in symbiose met natuur?
Mijn missie is om onze leefomgeving onlosmakelijk te verbinden met natuur en klimaat. Als we een erfenis nalaten waar we trots op kunnen zijn, moeten we daar nu iets aan doen. Het is daarom belangrijk dat naast korte- en middellange termijn, ook lange termijn visies meegenomen worden om tot een robuust en houdbaar resultaat te komen. Mijn fascinatie is altijd uitgegaan naar het water, het willen bedwingen en bespelen ervan door de mens. Onze omgang met deze natuurlijke krachten is bepalend voor de leefomgeving voor de komende generaties. Het besef dat wij deel uitmaken van die natuur vind ik zo belangrijk. We moeten leren van de natuur, in plaats van deze constant proberen aan te passen.

Wat is je doel?
Graag wil ik met mijn passie voor de natuur en het water andere mensen enthousiasmeren. Dat doe ik door het delen van kennis en het creëren van spraakmakende beelden. Binnen ieder project besteed ik veel aandacht aan biodiversiteit en zoek de maatschappelijke relevantie op. Binnen MUST werken we aan verschillende regionale landschaps- en verstedelijkingsstrategieën, stedelijke transformatieopgaven en buitenruimte inrichtingsplannen. Vanuit mijn ervaring wil ik binnen deze projecten meer focus leggen op klimaat en biodiversiteit. De stad als een grote biotoop zien, komt bijvoorbeeld tot uiting in het ‘Plan voor een groene Zuidas’ van MUST. Door deze benadering zijn we wellicht in staat een bijdrage te leveren aan een leefomgeving waarin mens, dier en plant op een rechtvaardige manier kunnen samenleven.

Kaart met stadsbiotopen in de dichtbebouwde wereld van de Zuidas.

Hoe wil je dat binnen MUST bereiken?
Het lange termijn denken zit in het DNA van MUST. Dat zet ik voort met mijn focus op het maken van perspectieven en beeldende verhalen, die nodig zijn om ergens naar uit te kunnen kijken. Mensen meekrijgen in het lange termijn denken in het belang van natuur en klimaat, vraagt om gedragsverandering. Om dit te bewerkstelligen hebben we tijd, aandacht en kennis nodig. We moeten weten welke waarden mensen met zich meedragen. Deze zijn voor iedereen anders. Daarna moeten we deze waarden verbinden aan de grotere lange termijnprojecten en de verbinding leggen tussen professionals, bewoners en ondernemers. Op deze manier kan je complexe vraagstukken snel tot de kern brengen en tegengestelde belangen toch richting gemeenschappelijk halen. Succesvolle projecten binnen MUST zijn het ontwerpend onderzoek naar de waarden van de buurten Fellenoord – Schorsmolen in Breda en de Ontwikkelstrategie van Hillesluis in Rotterdam. Hierin voerden we goede gesprekken met mensen uit de dagelijkse leefomgeving om grip te krijgen op hun wensen en behoeften. Deze koppelden we vervolgens aan de grotere opgaven van de stad. Zo zetten we gezamenlijk een route uit naar een evenwichtige samenleving.

Freek van Riet studeerde Landschapsarchitectuur aan Van Hall Larenstein in Velp en Stedenbouw aan de Rotterdamse Academie van Bouwkunst.

• Veerle Simons
• juli 2021

En nog een collega cum laude afgestudeerd! Veerle rondde haar post-bachelor Erfgoed en Ruimte af aan de HU.

Wij zijn supertrots op onze collega Veerle! Zij rondde afgelopen week cum laude haar post-bachelor Erfgoed en Ruimte af aan de Hogeschool Utrecht. Deze eenjarige opleiding slaat een brug tussen cultureel erfgoed en ruimtelijke ontwikkelingen. Naast architectuur- en tuinhistorie gingen de colleges onder andere in op de naderende Omgevingswet, actuele herbestemmingsopgaven, financieringsmogelijkheden en omgang met cultureel erfgoed in de openbare ruimte en binnen de vrijetijdssector.

Veerle sloot de opleiding af met een gebiedsvisie over het SugarCity terrein in Halfweg. Hierin ontwikkelde zij, samen met vier medestudenten, een alternatief ontwikkelpad voor het gebied. Een ontwikkelpad dat het verhaal van Halfweg vertelt en het aanwezige erfgoed hiervoor actief inzet.

Halfweg ligt halverwege Amsterdam en Haarlem. Tegenwoordig is alles erop ingericht om er zo snel mogelijk doorheen te rijden met de auto, trein of fiets. Zonde, want het dorp heeft een interessante geschiedenis. Halfweg vormde eeuwenlang een verbindende schakel tussen Amsterdam en Haarlem. Het was een plek van waaruit de strijd tegen het water werd gevoerd en de aanwezige suikerfabriek zorgde jarenlang voor veel werkgelegenheid. De geschiedenis en de verhalen die hierbij horen zijn deels nog zichtbaar in het landschap. Zij komen op dit moment echter niet tot hun recht en de verbinding met en tussen het erfgoed wordt nauwelijks gemaakt.

Uitgangspunt van de gebiedsvisie is ‘less is more’; niet te veel poespas en een praktische invulling. Alle monumentale en beeldbepalende gebouwen blijven staan en er wordt niets bijgebouwd. Op deze manier wordt de rauwe, industriële sfeer die hoort bij Halfweg en het SugarCity terrein het beste behouden. Bij de inrichting van de openbare ruimte wordt zoveel mogelijk rekening gehouden met de inwoners van Halfweg en omliggende dorpen. Zodat het een plek wordt waar zij elkaar kunnen ontmoeten en activiteiten kunnen organiseren. Belangrijke elementen uit de gebiedsvisie zijn:

– Het gebied is ontzettend versteend en onderhevig aan hittestress. Daarom wordt zoveel mogelijk groen toegevoegd. Niet alleen heeft het een positief effect op de klimaatadaptatie, het is ook een verwijzing naar het historische groene karakter van het gebied.

• – Er komen drie nieuwe verbindingen: twee droge en één natte. Deze nieuwe verbindingen zorgen ervoor dat er eenvoudig een rondje gelopen/gefietst kan worden langs het aanwezige erfgoed op en rondom het SugarCity terrein.

– Er komen aanlegsteigers voor de pleziervaart. Dit zorgt ervoor dat Halfweg een nieuwe verbinding krijgt over het water.

– Een waterstrip met waterspeelplaats zorgen niet alleen voor verkoeling, maar verwijzen ook naar de rol die water speelt in de geschiedenis van Halfweg. In de waterspeelplaats kunnen volwassenen en kinderen meer leren over de inpoldering en de strijd tegen het water.

•  – Er komen (tijdelijke) plekken voor sport en activiteiten zoals buitententoonstellingen of een markt.

Door zichtlijnen te creëren, word je blik getrokken naar het gebouwde erfgoed van Halfweg.

Met deze gebiedsvisie wordt Halfweg een plek waar je wilt blijven, in plaats van er zo snel mogelijk doorheen rijden.

• Freek van Riet
• juli 2021