De toekomst van Broken Circle / Spiral Hill

Met ons onderzoek en het vrijgeven van het rapport ‘Hart voor zachte waarden’ is een nieuwe stap gezet in de erkenning en bescherming van het bijzondere kunstwerk Broken Circle / Spiral Hill van de Amerikaanse kunstenaar Robert Smithson. Het betekent ook dat de doorontwikkeling van voormalige zandgroeve De Boer definitief in gang is gezet.

MUST-collega’s Veerle Simons, Ziega van den Berk en Saïde Köppel hebben zich het afgelopen jaar ingezet om richting te geven aan mogelijke toekomstige ontwikkelingen binnen de voormalige zandgroeve. Zij werkten daarbij samen met Provincie Drenthe, Gemeente Emmen, de huidige eigenaren van het gebied, de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en Land Art Contemporary. Er is verkend welke ontwikkelmogelijkheden er zijn voor deze waardevolle plek en er zijn richtinggevende principes opgesteld.

Vertrekpunt van het onderzoek waren de waarden van het kunstwerk, de zandwinning, het ensemble en de omgeving. Deze waarden zijn in verschillende werksessies met de projectgroep en het kernteam besproken en vastgesteld. Samen hebben we gezocht naar de unieke kenmerken van dit gebied die we willen behouden en/of versterken. Enkele voorbeelden van deze waarden zijn de rust en stilte van het gebied, de route naar het kunstwerk en de mystieke ervaring die een bezoek aan het kunstwerk bij veel mensen oproept. Maar op grotere schaal bijvoorbeeld ook de ligging van de zandafgraving op de overgang van zand naar voormalig veenlandschap, de hoogteverschillen die deze ligging met zich meebrengt en de unieke situatie dat de geschiedenis van de Hondsrug letterlijk afleesbaar is in de voormalige zandgroeve.

In ons onderzoek hebben we op basis van deze waarden binnen vier thema’s uitgangspunten geformuleerd die richting geven aan hoe eventuele ontwikkelingen plaatsvinden. Deze thema’s zijn landschap & ecologie, toegankelijkheid, verhalen en wonen. Ook formuleerden we enkele algemene uitgangspunten. Zo moet de historische gelaagdheid van het gebied zichtbaar en beleefbaar blijven in de toekomst en worden bij eventuele doorontwikkelingen zo min mogelijk bomen gekapt. Op deze manier vormt het document een leidraad voor iedereen die plannen heeft in of rondom het gebied. Zodat het in de toekomst de bijzondere en unieke plek kan blijven die het nu is.

Alle kunstwerken en afbeeldingen van Robert Smithson vallen onder het copyright van Holt/Smithson Foundation, onder licentie van VAGA in ARS, New York.