Het idee van de Atlas van de snelwegomgeving is ontstaan tijdens het opstellen van de Structuurvisie voor de Snelwegomgeving Zicht op mooi Nederland door het Ministerie van VROM, op verzoek van de Tweede Kamer. Deze structuurvisie omvat het kabinetsstandpunt over de ruimtelijke ontwikkelingen in de snelwegomgeving. Voor de doorwerking van de structuurvisie worden provincies gestimuleerd om sturende ruimtelijke visies voor de snelwegomgeving uit te werken. De Atlas van de snelwegomgeving is één van de middelen om de doorwerking te stimuleren. De Atlas is een handreiking met ontwerpprincipes, achtergrondinformatie en voorbeelden die gebruikt kunnen worden om de doelstellingen van de structuurvisie voor de snelwegomgeving te realiseren.
De Atlas maakt de kwaliteit van de snelwegomgeving in al zijn facetten zichtbaar. Door het rijke beeldmateriaal hopen wij dat het niet alleen een handreiking is voor iedereen die werkzaam is in het gebied van de ruimtelijke ordening, maar ook de interesse weet te wekken bij allen die op zoek zijn naar informatie over de Nederlandse snelwegomgeving.
De Atlas van de snelwegomgeving bestaat uit vijf katernen die ieder onafhankelijk geraadpleegd kunnen worden, maar ook onderling met elkaar verbonden zijn.
Internationale context
Het Nederlandse netwerk van snelwegen kan niet los worden gezien van het netwerk in Noordwest-Europa. Dit katern positioneert het Nederlandse snelwegennetwerk in deze Europese context. Zo ontstaat er begrip voor het verschil tussen grensoverschrijdende transportroutes en snelwegen met een nationale of lokale functie.
De Nederlandse snelwegomgeving
In dit deel worden de ruimtelijke kenmerken van de landschappen en steden in de omgeving van de Nederlandse snelwegen gedocumenteerd. Omdat het snelwegennetwerk bijna landsdekkend is, ontstaat zo een goed beeld van de aantrekkelijke diversiteit in Nederland en de onderscheidende kwaliteiten van de verschillende snelwegomgevingen.
Dynamiek in de snelwegomgeving
Dit deel documenteert nationale, regionale en lokale plannen die de komende tien tot vijftien jaar gerealiseerd zullen worden op en rondom de Nederlandse snelwegen. Zo ontstaat er een duidelijk beeld van de waarschijnlijke veranderingen in de omgeving van Nederlandse snelwegen.
Trends in de snelwegomgeving
Door een confrontatie tussen de internationale context, de karakteristieken van de snelwegomgeving en de waarschijnlijke veranderingen kan een aantal trends worden gedefinieerd. De wijze waarop deze trends vorm zullen krijgen bepaald de toekomstige kwaliteit van de snelwegomgeving.
Ontwerpprincipes voor de snelwegomgeving
In de afgelopen decennia is veel ervaring opgedaan bij de inrichting van de snelwegomgeving. Dit katern vat de belangrijkste ontwerpprincipes op bondige wijze samen, geïllustreerd met concrete gerealiseerde voorbeelden die ook bezocht kunnen worden om inspiratie op te doen. Onderdelen van de catalogus zijn ook terug te vinden in de andere delen van de Atlas, waardoor de samenhang tussen de verschillende aspecten van de snelwegomgeving zichtbaar wordt.
